ip nedir bilmeyenler icin detayli anlatim

IP bir bilgisayarı gösteren 32 bitlik bir numaradır. Ağa bağlı olan her bilgisayarın bir IP numarası vardır. Ağdaki bilgisayarlara bu IP numarasının verilmesindeki amaç; ağ içindeki bilgisayarların birbirleri arasındaki iletişimi sağlamaktır. IP numarasını, bir evin içinde bulunduğu ülkedeki adresine benzetebiliriz. Nasıl bir kişiye mektup göndermek istediğimizde, o kişinin oturduğu evin adresine mektubu gönderiyorsak. Sanal alemde de bunun aynısı gerçekleşir. Bir kişiye bir veri göndermek isteğimizde o kişinin bilgisayarının kullandığı IP numarasına bu veri yollanır.
Bilgisayardan bir veri gönderdiğimizde o verinin başka bilgisayarlara gitmeyip de bizim istediğimiz bilgisayara gitmesini IP numaraları sağlar. Verileri yollarken veriye hangi IP numarasına gideceğini, TCP/IP’nin IP katmanın belirler. Bu katmanda veriye bir IP başlığı takılır. Bu başlıkta kayıtlı olan IP adresine veri gönderilir. Bu sayede verinin başka bilgisayarlara gitmesi engellenmiş olur.
IP adresinin gösterimi 32 bitlik sayılarladır. Ve bu sayı 8 bitlik dört bölüme ayrılmıştır. Her bir 8 bitlik bölüme “octet” denir.
10000000 00001010 00000010 00011110 örnek bir IP numarasıdır. Bu şekilde hafızada tutulması zor olduğundan biz bunu genelde desimal sistemde ifade ederiz. Örneğin yukarda ki IP numarası desimal sistemde 128.10.2.30 olarak ifade edilir. IP numarasında iki nokta arasında kalan kısımda ki değer 0-255 arası değişebilir.Her bir nokta arasında kalan kısım bir octettir. Nokta konmasında ki amaç gösterimde octetlerin birbirine karımamasıdır. IP numarasını desimal olarak da hafıza da tutmak zor olduğun bu numarayı simgesel olarak ifade etme biçimi kullanılmıştır. (firat.edu.tr)
IP numarasının 32 bit ile gösterilmesi bize 232 den yaklaşık 4 milyar tane IP numarası verilebileceğin göstergesidir. Ama gerçekte bu sayının çok altında bilgisayar bu ağa bağlandır. 4 miyardan az bilgisayar ağa bağlı olduğu halde 4 milyar tane IP adresinin az gelebileceği düşünülebilir. (Bunu adres sınıflarını incelerken açıklayacağız)
Ağ içinde aktif görev yapan cihazlara da IP numarası verilmektedir. Bu da 4 milyarın az gelebileceğinin göstergesi olabilir.
IP numarası kullanılırken 32 bitlik sistemin seçilmiş olması İnternet üzerinden değişik büyüklüklerde ağların bulunmasıdır. Çoğu ağında küçük ağ olacağı göz önünde tutularak bu 32 bitlik sistem kullanılmıştır.
IP numaraları, “Ağ Bilgi Merkezi (NIC) İnternet Kayıt Kabul” tarafından yönetilmektedir. Yerel yönetilen bir ağ uluslar arası platformda daha büyük bir ağa bağlandığında adresi rasgele olabilir. Fakat bu tip adresler ileride İnternet’e bağlandığında sorun çıkarabileceğinden önerilmez. Örneğin NSFNET’e bağlanmak istendiğinde tüm yerel adreslerin ‘Uluslar arası İnternet Kabul’ tarafından belirlenmesi zorunludur.
IP numarasının aklımızda kolay tutulması için simgesel adresten bahsetmiştik. Buna bir örnek vermek gerekirse 179.26.45.0 adresine simgesel olarak “Firat.edu.tr” verilirse; ikinci şekilde gösterilenin akılda tutulması daha kolay olur.

1.1 Simgesel Adresler (Saha İsim Sistemleri)
Bilgisayarlar, sayılar ile iş görürken , insanlar daha çok isim ve sembollere alışıktır. Saha isim sistemi (Domain Name System ya da kısaca DNS), bilgisayar isimleri ile IP adresleri arasında ilişki kuran ve bu bilgiyi saklayan bir dağıtılmış veri tabanı sistemidir. Böylece, İnternet üzerinde, pek çok host için, hem bir IP numarası hemde buna karşılık gelen bir saha ismi (Domain name) mevcuttur. DNS veri tabanları, DNS Server (DNS sunucusu) adı verilen özel bilgisayarlar üzerinde saklıdır ve tüm dünya üzerine dağılmış pek çok DNS Server mevcuttur. DNS sistemi sayesinde İnternet kullanıcıları erişmek istedikleri İnternet adreslerini daha kolay hatırda tutarak kolay iletişim sağlarlar.

1.2 Saha ismi ile ilgili ayrıntılar:
Saha isimleri, hostun bağlı olduğu kuruluşun türünü belirtir ve bu isimlere hiyerarşik yapıdadır.
Örnek: tef.fırat.edu.tr
Burada tef, teknik eğitim bölümünü göstermekte. Fırat, Fırat üniversitesini temsil etmektedir. Edu, bu adresin bir eğitim kuruluşuna ait olduğunu belirtir. Tr, ise bu adresin bulunduğu ülkeyi temsi eder (Türkiye).
Saha ismi içindeki en sağdaki bileşen, ABD içindeki saha isimlerinde, saha isminin ilişkin olduğu kuruluş türünü belirtir. ABD dışındaki ülkeler içinse, en sağdaki bileşen iki karakterlik ülke kodunu belirler.
Kuruluş türleri ve simgeleri Tablo-1 de verilmiştir..

SİMGE KURULUŞ TÜRÜ
edu Eğitim kuruluşu
com Ticari kuruluş
org Kar amacı gütmeyen kuruluş
gov Resmi kuruluş
mil Askeri kuruluş
net Ağ hizmeti sağlayan kuruluş

Tablo-1

Bazı ülkelere ait ülke kodları Tablo-2 de verilmiştir.

ÜLKE ADI KODU
ABD us
ALMANYA de
AVUSTURYA at
AZERBEYCAN az
BELÇİKA be
BOSNA HERSEK ba
ÇEK CUMHURİYETİ cz
DANİMARKA dk
FRANSA fr
İNGİLTERE uk
ISPANYA es
ITALYA it
JAPONYA jp
TÜRKİYE tr

Tablo-2
2. IP ADRES SINIFLARI



IP numaraları, kullanım alanlarına göre ve kullanım değişikliklerine göre 5 çeşit sınıfa ayrılmışlardır. Her sınıfın diğer sınıftan farklı özelliği vardır. Bu özellik bağlanabilecek bilgisayar sayısı ve oluşturulabilecek alt ağ sayısıdır.
IP adres sınıfları:
a) A sınıfı adres
b) B sınıfı adres
c) C sınıfı adres
d) D sınıfı adres
e) E sınıfı adres

2.1 A Sınıfı Adres:
A sınıfı adres içerisinde en fazla bilgisayar bulundurabilen adres sınıfıdır. Bundan dolayı bu adres sınıfı çok büyük ağlara verilmektedir ( NSFNET, ARPANET ). Bu adres sınıfındaki IP numaraları 1.0.0.0 dan 126.0.0.0 arasında değer alırlar. Elimizde desimal sayı sistemi ile ifade edilmiş bir IP numarası varsa bunun ilk okteti 126 ya küçük veya eşit ise bu adres A sınıfı bir adrestir. IP numarası binary sayı sistemi ile ifade edilmişse, ilk oktetin ilk biti 0 ise bu bize IP nin Asınıfı olduğunu gösterir.
A sınıfı adreslemede her bir 16 777 214 tane bilgisayar içeren 126 tane alt ağa izin verilir. Bir A sınıfı IP adresinde ilk oktet ağ numarasını, kalan diğer üç oktette bilgisayar numarasını göstermektedir. 3 oktet bilgisayar numarasını gösteriyorsa 24 bit bilgisayar numarası için kullanılmaktadır. 24 bitlik bir sayıdan 16 777 214 tane değişik sayı oluşturulacağından 16 777 214 tane bilgisayar bu ağa ortak olabilir.

Ağ numarası Bilgisayar numarası
01001010 11100010 00010101 00101010
1.oktet 2. oktet 3. oktet 4. oktet
Şekil –1

Şekil-1 de bir IP numarası verilmiştir. Şekilde de görüldüğü gibi ilk oktet ağ numarasını, kalan 3 oktet de bilgisayar numarasını göstermektedir.
Binary sistemde ifade edilen IP numarasının ilk biti 0 dır. İlk biti 1 olursa bu binary sayının, desimal karşılığı 126 dan büyük çıkar. Bundan dolayı ilk biti daima 0 olmak zorundadır.

2.2 B Sınıfı Adres
B sınıfı adres de ilk iki oktet ağ numarasını diğer iki oktet de bilgisayar numarasını göstermektedir. 2 oktet (16 bit ) bilgisayar numarasını göstermede kullanıldığından bu ağa 65 536 tane bilgisayar bağlanabilir.16 384 tane altağa izin verir. Bu tip adres sınıfı büyük ve orta büyüklü ağlar için kullanılır. Bir çok üniversite bu sınıfı kullanmaktadır. IP adresinin ilk okteti 128-191 arasında değişir.
Ağ numarası Bilgisayar numarası
10000111 01010111 11110110 11001101
1.oktet 2. oktet 3. oktet 4. oktet
Şekil –2
Şekil-2’de de gösterildiği gibi ilk iki oktet ağ numarasını, diğer iki oktet bilgisayar numarasını ifade eder. B sınıfı adres içerisinde yer alan bir IP numarası binary sistemde gösterilmiş ise bu IP numarasının ilk iki biti 1 0 dır.

2.3 C Sınıfı Adres
C sınıfı adreste bulunan bir IP numarasının ilk üç okteti ağ numarasını diğer oketti ise bilgisayar numarasını göstermektedir. Bir tek oktet bilgisayar numarasını gösterdiğinden 254 bilgisayar bu ağa bağlanabilir. Bu ağı genelde küçük şirketler, İnternet cafeler kullanmaktadır. 2 milyon tane alt ağa izin verir.

Ağ numarası Bilgisayar no
11010011 11110101 01011101 11011100
1. oktet 2. oktet 3. oktet 4. oktet
Şekil-3
Şekil-3’te de gösterildiği gibi ilk üç oktet ağ numarasını, son oktetde bilgisayar numarasını göstermektedir.C sınıfında bulunan bir IP’nin binary gösteriminde ilk üç bitin 1 1 0 olması zorunludur. Aksi halde bulunan IP C sınıfı değildir.
4 milyar tane bulunan IP numarasının artık az geldiğinden bahsetmiştik. Bunun sebebi bir İnternet Cafe açan kişi C sınıfı adres alır. 15 tane bilgisayarı ağa bağladığında 240 tane IP numarası kullanılmadan bekler. Bu da tam 240 tane kayıptır. Bu kayıp IP numaralarından dolayı 4 milyar sayısı günümüzde az gözükmektedir. Bundan dolayı yeni bir IP sistemi geliştirilmektedir. Bu sistemde 32 bit yerine 128 bit kullanılmaktadır.

2.4 D Sınıfı Adres
Bu sınıf özel amaçla kullanılmaktadır. Kullanılmasında ki amaç, tek bir datagramın bir çok sisteme dağıtılması için kullanılır. Elimizdeki IP numarasının ilk oktetti 224-239 arasında ise bu IP numarası D sınıfına aittir deriz. Eğer IP binary gösterimde verilmişse D sınıfı olabilmesi için ilk oktetinin ilk dört bitinin 1 1 1 0 olması gerekmektedir.

2.5 E Sınıfı Adres
E sınıfı adres D sınıfında olduğu gibi özel amaçla kullanılmaktadır. Amacı İnternet’in ileri uygulamalarına olanak vermektir. Desimal sistemde ilk oktetti 240-247 arasında değişmektedir. Binary gösterimde ise ilk oktetinin ilk dört biti 1 1 1 1 olmak zorundadır.

Elimizde bulunan bir IP numarasının hangi adres sınıfına ait olduğunu anlamak için IP nin ilk oktetine bakarız. Eğer IP desimal sistemde verilmişse bunun hangi adrese ait olduğuna Tablo-3 ten karar veririz.


Adres Sınıfı İlk oktetinin değeri
A 1-126
B 128-191
C 192-223
D 224-239
E 240-247

Tablo-3
IP numarası binary sayı sitemi kullanılarak yazılmış olarak karşımıza çıkabilir. Bu durumda Tablo-4 ten yardım alarak onun hangi sınıfta olduğunu anlarız.


Adres Sınıfı İlk oktetti
A 0*******
B 10******
C 110*****
D 1110****
E 11110***

Tablo-4

Tablo-4 te kullanılan * işareti duruma göre “1” veya “0” değerlerinden birini alır. Ama bunun almış olduğu değer kuralları bozmadığından * işareti konumuştur.
Tablo-3’e baktığımızda 127 numarası ile başlayan IP numarası yok gibi gözükür. 127 ile başlayan IP numarası ağ içi test ve sistemin kendi prosörleri arasında iletişim için kullanılır. Geçerli bir ağ adresi değildir.
Şu an bir IP adres sınıfı almak istese bu mümkün olmayabilir. Çünkü bütün IP’ler nerede ise tükenmiş durumdadır. Hatta A sınıfı adreslerin hepsi bitmiştir. Bunun sebebi bu adres sınıfları şahıslara vermiş olmalarıdır. Şu an bir IP adres sınıfı alacağımız zaman belli kontrollerden geçmek zorundayız.































3. ALT AĞLAR



Subnet ya da alt ağ kavramı, kurumların ellerindeki İnternet adres yapısından daha verimli yararlanmaları için geliştirilen bir adresleme yöntemidir. Pek çok büyük organizasyon kendilerine verilen Internet numaralarını "subnet" lere bölerek kullanmayı daha uygun bulmaktadırlar. Subnet kavramı aslında 'Bilgisayar numarası' alanındaki bazı bitlerin 'Ağ numarası' olarak kullanılmasından ortaya çıkmıştır. Böylece, elimizdeki bir adres ile tanımlanabilecek bilgisayar sayısı düşürülerek, tanımlanabilecek ağ sayısını yükseltmek mümkün olmaktadır.
Nasıl bir alt ağ yapısının kullanılacağı kurumların ağ alt yapılarına ve topolojilerine bağımlı olarak değişmektedir. Subnet kullanılması durumunda bilgisayarların adreslenmesi kontrolü merkezi olmaktan çıkmakta ve yetki dağıtımı yapılmaktadır. Subnet yapısının kullanılması yalnızca o adresi kullanan kurumun kendisini ilgilendirmekte ve bunun kurum dışına hiçbir etkisi de bulunmamaktadır. Herhangi bir dış kullanıcı subnet kullanılan bir ağa ulaşmak istediğinde o ağda kullanılan subnet yönteminden haberdar olmadan istediği noktaya ulaşabilir. Kurum sadece kendi içinde kullandığı geçiş yolları ya da yönlendiriciler üzerinde hangi Subnet’e nasıl gidileceği tanımlarını yapmak durumundadır.
Bir Internet ağını subnet’lere bölmek, subnet maskesi denilen bir IP adresi kullanılarak yapılmaktadır. Eğer maske adresteki adres bit'i 1 ise o alan ağ adresini göstermektedir, adres bit'i 0 ise o alan adresin bilgisayar numarası alanını göstermektedir.
Alt ağ adresinde 00000000 ve 11111111 adresleri kullanılmaz. Bu durumda altağı sayısı, adresin ağ kısmı n bit ise 2n-2 olur.

3.1 Subnet Mask
Bilgisayarlar kendi aralarında iki türlü veri iletişimi gerçekleştirmektedirler. Aynı ağda bulunanlar direk olarak, farklı ağlarda bulunanlar ise router aracılığı ile iletişim kurarlar.
IP numarasının bir bölümü ağ numarasını, kalan diğer bölümü bilgisayar numarasını göstermektedir. Hangi bölümün ağ numarasını, hangi bölümün bilgisayar numarasını gösterdiğini anlamak için subnet maskesi kullanılır. Bu maskede “1” ler ağ numarası, “0” lar bilgisayar numarası bölümünü ifade eder.
Direk iletişime geçen bilgisayarlar da IP numarası ile subnet maskesinin VE çarpma işleminin sonuçları aynı olmak zorundadır.
VE işlemini hatırlayalım;
A B Ç
0 0 0
0 1 0
1 0 0
1 1 1
“0” ile çarpılan kısım 0 olmaktadır. Biz IP’nin bilgisayar numarasını gösteren kısmını devamlı 0 ile işleme soktuğumuzdan sonuçta bil numarası kısmı 0 olmaktadır. Ağ numarası kısmına “1” verdiğimizden ağ numarası kısmı değişmeden sonuçta gözükmektedir. Bu çarpma işlemi sonucunda sadece ağ numarası değeri aynen kalır. Sonuçları aynı çıkan iki bilgisayarın aynı ağda olduğunu buradan söyleyebiliriz. Ve bu iki bilgisayar direk iletişime geçebilir. Sonuçları farklı ise direk iletişime geçemezler. Aralarında bir iletişim kurmaları için ara cihaz ( router) kullanmaları gerekmektedir.
Örnek: IP numarası 194.134.60.2 subnet maskesi 255.255.255.0 olan bir bilgisayar IP numarası 194.134.60.110 subnet maskesi 255.255.255.0 olan bilgisayarla direk iletişim kurabilirmi ?

İki bilgisayarın aralarında direk iletişim kurmaları için: subnet maskeleri ile IP’lerinin VE çarpımı sonuçları aynı olması gerekmektedir.
Birinci bilgisayar IP = 194.134.60.2 subnet mask = 255.255.255.0
194.134.60.2 = 11000010.10000110.00111100.00000010
255.255.255.0 = 11111111.11111111.11111111.00000000

VE işlemi sonucu = 11000010.10000110.00111100.00000000 = 194.134.60.0

İkinci bilgisayar IP = 194.134.60.2 subnet mask = 255.255.255.0
194.134.60.110 = 11000010.10000110.00111100.01101110
255.255.255.0 = 11111111.11111111.11111111.00000000

VE işlemi sonucu = 11000010.10000110.00111100.00000000 = 194.134.60.0
IP numaraları ile subnet masklarının VE işlemi sonucunda ikisinde de aynı sayının çıkmış olduğundan bu iki bilgisayar aralarında direk olarak iletişim kurabilirler.

Örnek: IP numaraları ve subnet maskları verilen 5 bilgisayardan hangilerin direk olarak iletişim kurabileceklerini bulun
Bilgisayar IP subnet mask
A 138.125.48.3 255.255.0.0
B 195.252.18.24 255.255.255.0
C 198.125.1.22 255.255.255.0
D 198.200.2.34 255.255.255.0
E 138.125.148.123 255.255.0.0

Bu örneğin cevabını bulmak için her bilgisayarın IP numarası ile Subnet maskesini VE işlemine tabi sokma gerekir

A B C D E
138.125.48.3 195.252.18.24 198.125.1.22 198.200.2.34 138.125.148.123
255.255.0.0 255.255.255.0 255.255.255.0 255.255.255.0 255.255.0.0

138.125.0.0 195.252.18.0 198.125.1.0 198.200.2.0 138.125.0.0

Çıkan sonuçlara baktığımızda sadece A ve E bilgisayarların sonuç değerleri birbirine eşit.Bu demek oluyor ki verilen 5 bilgisayardan sadece A ve E bilgisayarları aralarında direk iletişim kurabilirler.
Subnet maskeleri elle de girebiliriz. Ama bu işlem bazı durumlarda sakıncalıdır. Mesela aynı ağda olmayan iki bilgisayar elle girilen subnet mask değerinden dolayı aynı ağdaymış gibi gözükebilir. Bu durumda veri gönderdiğimizde, bilgisayarlar aynı ağda olduklarından direk iletişim kurulmak istenecek. Bu direk iletişim başarılı olmayacağından veri iletişimi sağlanamayacak. Bundan dolayı subnet masklar otomatik olarak verilmeli.
IP numaralarının hem ağ tanımlayıcı kısmına hem de bilgisayar tanımlayıcı kısmına 00000000 ve 11111111 değerleri verilmez. Bu değerler özel amaçla kullanılır. 2n-2 formülü buradan çıkmaktadır.

3.2 Alt Ağlara Ayırma
Alt ağlara ayırma gereksimi, kuruluşun yapısından dolayı gerekebilir. Bu bize yetkinin dağılmasını sağlar. Sorumluluk tek bir yerden kalkmış olur.
Alt ağda kullanılacak bit sayısında bir sınırlama yoktur. Alt ağda kaç bitin kullanıldığını anlaşılır halde kılmak için alt ağ maskesi kullanılır.
İlk önce ana sınıfların alt ağ maskeleri Tablo-5 te verilmiştir.
Adres Sınıfı Ağ Maskesi Maskelerin Bitleri
A 255.0.0.0 11111111.00000000.00000000.00000000
B 255.255.0.0 11111111.11111111.00000000.00000000
C 255.255.255.0 11111111.11111111.11111111.00000000






Tablo-5

Tablo-5’te de görüldüğü gibi ağ numaralarını gösteren bitlere “1” bilgisayar numaralarını gösteren bitlere “0” verilerek alt ağ maskesi oluşturulmuştur.
Şimdi bu alt ağ maskesi ile alt ağ oluşturmayı bir örnekle inceleyelim. ODTÜ kampusu için bir B-sınıfı adres olan 144.122.0.0 kayıtlı olarak kullanılmaktadır. Bu adres ile ODTU 65.536 adet bilgisayarı adresleyebilme yeteneğine sahiptir. Standart B- sınıfı bir adresin maske adresi 255.255.0.0 olmaktadır. Ancak bu adres alındıktan sonra ODTÜ'nün teknik ve idari yapısı göz önünde tutularak farklı subnet yapısı uygulanmasına karar verilmiştir. Adres içindeki üçüncü octetinde adreslemesinde kullanılması ile ODTÜ'de 254 adede kadar farklı bilgisayar ağının tanımlanabilmesi mümkün olmuştur. Maske adres olarak 255.255.255.0 kullanılmaktadır. İlk iki octet (255.255) B-sınıfı adresi, üçüncü octet (255) subnet adresini tanımlamakta, dördüncü octet (0) ise o subnet üzerindeki bilgisayarı tanımlamaktadır.
144.122.0.0 ODTU için kayıtlı adres
255.255.0.0 Standart B-Sınıfı adres maskesi Bir ağ, 65536 bilgisayar
255.255.255.0 Yeni maske 254 ağ, her ağda 254 bilgisayar
ODTÜ’de uygulanan adres maskesi ile subnetlere bölünmüş olan ağ adresleri merkezi olarak bölümlere dağıtılmakta ve her bir subnet kendi yerel ağı üzerindeki ağ parçasında 254 taneye kadar bilgisayarını adresleyebilmektedir. Böylece tek bir merkezden tüm üniversitedeki makinaların IP adreslerinin tanımlanması gibi bir sorun ortadan kaldırılmış ve adresleme yetkisi ayrı birimlere verilerek onlara kendi içlerinde esnek hareket etme kabiliyeti tanınmıştır. Bir örnek verecek olursak:
Bilgisayar Mühendisliği bölümü için 71 subneti ayrılmış ve 144.122.71.0 ağ adresi kullanımlarına ayrılmıştır. Böylece, bölüm içinde 144.122.71.1 den 144.122.71.254 'e kadar olan adreslerin dagitimi yetkisi bolumun kendisine bırakılmıştır. Aynı şekilde Matematik bölümü için 144.122.36.0, Fizik bolumu için 144.122.30.0 ağ adresi ayrılmıştır.
C sınıfı üzerinde yapılmış olan subnetlemeye örnek verecek olursak:
193.140.65.0 11000001 10001100 01000001 00000000
255.255.255.192 11111111 11111111 11111111 11000000
<--------------------------->|<---->
Ağ numarası alanı Bil No


Örnek: İki binadan oluşan küçük bir kuruluş İnternet’e bağlanmak için C adres sınıfına ait 201.128.155.0 IP numarasının almıştır. Binalara ayrı ayrı sorumlular tayin ederek bu IP numarasını alt ağlara ayırmak istiyorlar. Alt ağ numaraları ile alt ağ maskelerini bulun.

C adres sınıfının maskesi 255.255.255.0 dır.
İki ye bölünmek istediğinden 22-2= 2 buradan anlaşıldığı gibi son oktetin iki biti 11 olmalı
Son okteti ele alırsak 1100000 binary sayısı onluk sistemde 192 sayısına eşittir.
Bu durumda alt ağ maskesi 255.255.255.192 olur. Binary sistemde :
11111111.1111111.11111111.11000000 ya eşit olur. Son octettin ilk iki biti alt ağ numarası için kullanılmıştır. Son 6 bit ise bilgisayar numarası için kullanılır. Buradan da görüldüğü gibi artık bu IP iki alt ağa ayrıldı her bir alt ağ 62 bilgisayar kapasitesine sahiptir.
Altağ 201.128.155.0 maskesi 255.255.255.192
1. altağ 201.128.155.64 maskesi 255.255.255.192
2. altağ 201.128.155.128 maskesi 255.255.255.192
Altağ 201.128.155.192 maskesi 255.255.255.192

201.128.155.65 maskesi 255.255.255.192 subneti 64 olan 1 nolu bilgisayar
201.128.155.165 maskesi 255.255.255.192 subneti 128 olan 37 nolu bilgisayar

Örnek: B adres sınıfı IP numarası alan bir fabrika yan kuruluşlarına IP numarası vermek istiyor. 30 yan kuruluşuna IP numarasını alt ağlara ayırarak dağıtmak istiyor. Alt ağ maskesini bulun.

B sınıfı adresin maskesi 255.255.0.0 dır
30 bölünmek isteniyor. 2n-2 = 30 ise n=5
Bu durumda yeni maskesi 255.255.248.0 olur.
Binary karşılığı 11111111.11111111.11111000.00000000
Böyle bir sitem ile 30 alt ağa bölünmüş olu ve her alt ağ 2046 tane bilgisayar kapasitesine sahiptir.

IP numaraları ve subnetleri verilmiş bilgisayarların ne anlama geldiği aşağıda örnek olarak verilmiştir.
IP Adres subnet
128.66.12.1 255.255.255.0 128.66.12 subnetindeki 1. bil.
130.97.16.132 255.255.255.192 130.97.16.128 subnetindeki 4. bil.
192.178.16.66 255.255.255.66 192.178.16.66 subnetindeki 2. bil
Örnek: Büyük bir fabrikanın 4 şehirde bölge kuruluşları bulunmaktadır. Bu fabrika aldığı B adres sınıfı IP numarasını (182.48.0.0) bölgelere 4 router aracılığı ile dağıtacaktır. Bu IP yi alt ağlara ayırın.

IP numarası 182.48.0.0 maskesi 255.255.0.0 bu IP B sınıfı olduğundan biz bunun ilk iki oktetinde bir değişiklik yapamayız. Sadece bizim kontrolümüzde olan son iki oktette değişiklik yapabiliriz.
BURSA İSTANBUL






ELAZIĞ

Fabrikanın yapısını yukarıdaki şekildeki gibi kabul edersek bize 7 tane alt ağ gerekecektir. Sebebi ise her şehire bir alt ağ ve her router birleşimine de bir alt ağ vermemiz gerekmektedir.

2n-2 >= 7 n=4 ise 3. oktetin ilk dört biti bize alt ağ numarasını verecektir.

0 0 0 0 özel adres tipidir alt ağa verilmez.
0 0 0 1
0 0 1 0
0 0 1 1
0 1 0 0
0 1 0 1
0 1 1 0 24-2 = 14 olduğun 14 farklı yapı vardır.
0 1 1 1
1 0 0 0
1 0 0 1
1 0 1 0
1 0 1 1
1 1 0 0
1 1 0 1
1 1 1 0
1 1 1 1 özel adres tipidir alt ağa verilmez
IP 182.48.0.0 maskesi 255.255.0.0
IP nin üçüncü okteti alt ağ yapımında kullanılacağından maskesinin üçüncü oktetinin ilk dört biti 1 1 1 1 olacak . Üçüncü bit 1 1 1 1 0 0 0 0 olacaktır. Bu da 240 sayısına eşit gelmektedir. Yani yeni maske 255.255.240.0 olacaktır.

Alt ağ 10110110.00110000.00000000.00000000
1. alt ağ 10110110.00110000.00010000.00000001 başlayacak
2. alt ağ 10110110.00110000.00100000.00000001 başlayacak
3. alt ağ 10110110.00110000.00110000.00000001 başlayacak
4. alt ağ 10110110.00110000.01000000.00000001 başlayacak
5. alt ağ 10110110.00110000.01010000.00000001 başlayacak
6. alt ağ 10110110.00110000.01100000.00000001 başlayacak
7. alt ağ 10110110.00110000.01110000.00000001 başlayacak
8. alt ağ 10110110.00110000.1000 0000.00000001 başlayacak
9. alt ağ 10110110.00110000.1001 0000.00000001 başlayacak
10. alt ağ 10110110.00110000.1010 0000.00000001 başlayacak
11. alt ağ 10110110.00110000.1011 0000.00000001 başlayacak
12. alt ağ 10110110.00110000.1100 0000.00000001 başlayacak
13. alt ağ 10110110.00110000.1101 0000.00000001 başlayacak
14. alt ağ 10110110.00110000.1110 0000.00000001 başlayacak
alt ağ 10110110.00110000.1111 0000.00000001 başlayacak

Bizden bu soruda 7 tane alt ağ oluşturmamız istenmişti. Ama yedi tane alt ağı oluşturmak mümkün olmadığından 14 alt ağ oluşturduk. Kullanmadığımız 7 tane alt ağ boşta beklemektedir. Bu IP numaraları ya yeni bir kuruluş eklenir; o kuruluşa verilir. Ya da kullanılmadan bekler. Bu da IP numarası kayıplarına bir örnektir.
Alt ağlara bölme konusunda yapılacak işlemler:
• Kurum ağımızı alt ağlara ayırırken ilk önce kaç adet ayrı ağ istediğimize karar vermeliyiz.
• Buna göre kaç adet yönlendirici kullanacağımızı belirleyeceğiz.
• Toplam alt ağ sayısını belirlerken yönlendiriciler arasında kalan kısımları da unutmayacağız. Onlar da ayrı birer alt ağdır. Hesaba onlar dahil edilecek.
• Kurum adresimizde bizim sorumluluğumuza bırakılan kısma bakacağız. Oluşturacağımız alt ağlar için burada ki bitleri kullanacağız.
• 2n-2 kuralına uygun olarak alt ağ belirlerken kaç adet bit kullanacağımızı saptayacağız. Çıkan sayıda bitleri alt ağa tamamlayıcılarını belirlemekte kullanacağız. Geriye kalan bitler de alt ağlardaki bilgisayarları tanımlayacak.
• Kurum çapında geçerli olacak yeni subnet maskesini belirleyeceğiz bu yeni subnet maskesinde alt ağ tanımı için kullanılan bitlerin yerleri “1” olacak.

Özel Adresler
Internet adreslemesinde 0 ve 255'in özel bir kullanımı vardır. 0 adresi, İnternet üzerinde kendi adresini bilmeyen bilgisayarlar için (Belirli bazı durumlarda bir makinanın kendisinin bilgisayar numarasını bilip hangi ağ üzerinde olduğunu bilmemesi gibi bir durum olabilmektedir) veya bir ağın kendisini tanımlamak için kullanılmaktadır (144.122.0.0 gibi). 255 adresi genel duyuru "broadcast" amacı ile kullanılmaktadır. Bir ağ üzerindeki tüm istasyonların duymasını istediğiniz bir mesaj genel duyuru "broadcast" mesajıdır. Duyuru mesajı genelde bir istasyon hangi istasyon ile konuşacağını bilemediği bir durumda kullanılan bir mesajlaşma yöntemidir. Örneğin ulaşmak istediğiniz bir bilgisayarın adi elinizde bulunabilir ama onun IP adresine ihtiyaç duydunuz, bu çevirme isini yapan en yakın "name server" makinasının adresini de bilmiyorsunuz. Böyle bir durumda bu isteğinizi yayın mesajı yolu ile yollayabilirsiniz. Bazı durumlarda birden fazla sisteme bir bilginin gönderilmesi gerekebilir böyle bir durumda her bilgisayara ayrı ayrı mesaj gönderilmesi yerine tek bir yayın mesajı yollanması çok daha kullanışlı bir yoldur. Yayın mesajı yollamak için gidecek olan mesajın IP numarasının bilgisayar adresi alanına 255 verilir. Örneğin 144.122.99 ağı üzerinde yer alan bir bilgisayar yayın mesajı yollamak için 144.122.99.255 adresini kullanır. Yayın mesajı yollanması birazda kullanılan ağın fiziksel katmanının özelliklerine bağlıdır. Mesela bir Ethernet ağında yayın mümkün iken noktadan noktaya hatlarda bu mümkün olmaktadır.
Bazı eski sürüm TCP/IP protokolüne sahip bilgisayarlarda yayın adresi olarak 255 yerine 0 kullanılabilmektedir. Ayrıca yine bazı eski sürümler subnet kavramına hiç sahip olmayabilmektedir.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi 0 ve 255'in özel kullanım alanları olduğu için ağa bağlı bilgisayarlara bu adresler kesinlikle verilmemelidir. Ayrıca adresler asla 0 ve 127 ile ve 223’ün üzerinde bir sayı ile başlamamalıdır